Avrupa Birliği, gelişmiş mühendisliğin ve mimari tekniklerin getirdiği bu yüksek maliyetleri düşürerek sıfır ya da pozitif enerji binaların yaygınlaşmasını sağlayabilmek amacıyla ZERO-PLUS adında bir proje başlattı. Kanadalı Alamos Gold şirketi ve onun yerli taşeronu Doğu Biga Madencilik, 2019’da valilik izniyle Kirazlı köyünde ağaç kesimlerine başlamıştı. TEMA Vakfı’nın, şirketin ÇED raporuna göre sahip olduğu izin sadece 26,7 hektarlık bir alanken, 613 hektarda 195 bin ağacın kesildiğini açıklaması büyük yankı uyandırdı. Doğa savunucuları 26 Temmuz 2019’da Su ve Vicdan Nöbeti’nde bir araya geldi. Ülkenin dört bir yanından onbinlerce kişi doğayı korumak için nöbete katıldı. Müsilaj sorunu ve daha genel olarak Marmara Denizi’nde geriye dönüşü olmayan seviyelerdeki kirlilik şapkayı önümüze koyup düşünmemizi gerektiriyor. Bugüne kadar ortaya konan yaklaşım Türkiye’de aslolanın inşaat sektörü ve sanayinin çıkarları olduğunu apaçık ispatlar nitelikteyken, ancak göz boyamanın ötesine geçen, şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkelerine dayalı bir iklim ajandası bu boyuttaki sorunlara çözüm üretebilir.
Birleşmiş Milletler’in (BM) 2018 verilerine göre, tüketicilerin moda trendlerine göre uygun fiyatlı erişim sağlamayı hedefleyen hızlı moda endüstrisi küresel karbon emisyonlarının şaşırtıcı bir şekilde yüzde 2 ila 8’ini oluşturuyor. Maliye, SGK, Kredi Yurtlar Kurumu ve benzeri devlet kurumları, bu birimlere borcunuz olduğunda ve ödemesi geciktiğinde hesabınıza kısmi bloke ya da bloke koyabilir. Bu kurumlar dışında MASAK adıyla anılan Mali Suçlar Araştırma Kurulu da hesap blokesi işlemi yapabilir. Bu kurum tarafından konulan blokeler, hesaplara yüksek tutarların giriş ve çıkışı olduğunda gerçekleşebilir. Burada amaç, hesap sahibinin kara para aklama suçuyla ilişiği olup olmadığının araştırılmasıdır. Şüpheli finans hareketlerinin kazanç kaynağı, araştırma sırasında sorgulanır ve herhangi bir usulsüzlük yoksa hesap blokesi ortadan kalkar. Bankaların müşteri hizmetlerini arayarak ya da hesabınızın bağlı olduğu banka şubesine giderek hesabınızda bloke olup olmadığını öğrenebilirsiniz. İnternet şubeler ya da cep şubeler de hesabınızda bloke olup olmadığını görebilmenizi sağlayabilir. Bu yollar için imkânınız yoksa internet üzerinde e-Haciz sorgulaması yapabilirsiniz. Bu yolla hangi hesaplarınıza bloke konulduğuna, blokenin hangi kurum tarafından konulduğuna ya da icra dosyası bilgilerinize ulaşabilirsiniz. Blokeli hesaptan para çekmeye çalıştığınızda; havale, EFT ya da harcama yapmaya çalıştığınızda da hesabınızın blokeli olduğuyla ilgili bir bildirim alabilirsiniz.
- Oysa ne Marmara’daki kirlilik ne de müsilajın oluşmasındaki etkenler yeni.
- Her ne kadar karbon fiyatlandırma çalışmalarının öncülerinin başında Dünya Bankası gelse de, çok sayıda kalkınma bankası hâlâ fosil yakıtlara yatırım yapmayı sürdürüyor.
Doğrudan üreticiden ya da toptancıdan edinilen ürünler sunulduğu için, semt pazarları, bostanlar, organik marketler ve kooperatiflerin satış noktaları ise sizi düşük karbon diyetine bir adım daha yaklaştırırken döngüsel bir ekonomi imkânı da yaratıyor. Hükümetler ilk defa küresel ısınmayı önlemek için üzerlerine düşen sorumlulukla yüzleşti (ya da yüzleşmek zorunda kaldı). Hükümetlerin kalkınma ve sanayi stratejileri, belediyelerin şehircilik anlayışları gibi makro politikalar bir yana, özel işletmelerin faaliyetleri, hatta her bireyin günlük yaşamı artık karbon emisyon miktarının dengelenmesi etrafında yeniden tanımlanıyor, biçimleniyor. Peki, net sıfır emisyon olgusunu belirleyen unsurlar neler ve bu hedefe erişmek için önümüzdeki on yıllarda ne tür adımlar atılabilir? – Hesap verebilirliği artırmak için doğa savunucularının yaşamlarına somut etkisi olacak denetim mekanizmaları uluslararası yasalar ve standartlar doğrultusunda hayata geçirilmeli. – Doğal alanlarda veya doğal kaynakların işletilmesini öngören faaliyetin, ticari ve operasyonel olarak doğaya ve topluma etkisinin çok kapsamlı bir değerlendirmesi yapılmalı. Bu değerlendirmelerin sonuçları kamuoyuyla paylaşılmalı ki sağlanan şeffaflık sayesinde yöre halklarına yönelik olumsuz etkiler de azaltılabilsin. Bununla birlikte Bilgi Edinme Yasası’nın yanı sıra veri gazeteciliğinin araçlarından, multi-medya ve video uygulamalarından yararlanacak çalışmalar özellikle teşvik ediliyor. Başvurunuzda kısa özgeçmişiniz ve daha önce yaptığınız gazetecilik çalışmalarından en az iki örnek ve/veya iletişim, gazetecilik, medya, radyo-televizyon, belgesel film gibi alanlarda üniversite eğitimini tamamlamış olduğunuzu gösteren belgenin bir örneği yer almalıdır.
Orta Doğu Teknik Üniverhttps://redmirepool.biz/ (ODTÜ) bir zamanlar Türkiye’nin en canlı, hür kampüslerinden biriydi. Ancak 2014’te Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin kampüsteki ağaçları keserek yol inşa etme girişimine karşı gösterilerin bastırılmasıyla başlayan özgürlüklerin daraldığı süreç, daha sonraki yıllarda mezuniyet törenlerinde gökkuşağı bayrağı açan öğrencilerin yargılanmasıyla devam etti. Son olarak, 17 Haziran’da odağına iklim krizi ve ekolojiyi alan bir etkinlik rektörlük tarafından yasaklandı. Raporda Çanakkale, Adana, Hatay, Kütahya, Maraş, Muğla ve Zonguldak’ta hâlâ faaliyette olan kömür santrallerinin üzerinde çalışma yapılarak birçok sonuca varıldı. Buna göre, Çanakkale’deki beş kömürlü termik santralin 2030 yılına kadar kapatılması halinde, her 100 erken ölümden 90’ı önlenebilir. Sağlık maliyetleri ise yüzde 87 oranında, yaklaşık 29 milyar eurodan 4 milyar euroya düşecek. Adana ve Hatay’daki Atlas, Hunutlu, Sugözü ve Tufanbeyli’deki kömür santralleri devre dışı bırakılırsa, her 100 erken ölümden 86’sı önlenebilir. Sağlık maliyetleri ise yüzde 82 oranında, 34 milyar eurodan 6 milyar euroya inecek.
Ardından, birçok belediye tarafından sokak hayvanlarına karşı uygulanan şiddet ve işkence görüntüleri her gün sosyal medyaya düşmeye başladı. Gezegen platformu, gazetecilerin başta iklim ve ekoloji olmak üzere kamu sağlığı, emek, kentsel dönüşüm gibi alanlarda uzmanlaşmasını teşvik etmek amacıyla ilk fiziksel atölyesini İstanbul’da düzenliyor. Atölyedeki uygulamalı çalışmalardan birinde Şirinler Köyü’ne konuk olduk. Rektör Mustafa Verşan Kök ve idaresi, topluluğun 17 Haziran’da gerçekleştirmeyi planladığı “İklim Krizi, Toplumsal Cinsiyet ve Cinsel Sağlık – Queer Ekoloji ve Ekofeminizm” başlıklı konuşmayı iptal etmişti. Deniz ve Nehir, rektörlüğe bağlı Kültür İşleri makamına iptalin sebebini sorduklarında ise “gelecek derneklerin ve konuşmacıların konularıyla alakası olmadığı” şeklinde bir cevap aldıklarını söylüyorlar. Duyuruda ilk kez bir nükleer füzyonda reaksiyonu ateşlemek için kullanılan enerjiden daha fazla enerji ürettiklerini açıkladılar. ABD Enerji Bakanlığı ve Ulusal Nükleer Güvenlik İdaresi 13 Aralık günü, Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarı’nda büyük bir bilimsel gelişme gerçekleştirdiğini duyurdu.
Derya Yücel fazla, Cargill in kârı %86, büyük gübre şirketi the Mosaic Company nin kârı ise 12 kattan fazla artmıştır. Dünyanın en büyük 10 tarım şirketinin 2018 yılında elde ettiği toplam gelir 432,611 milyar dolar olup, bu gelirin yaklaşık 4 te biri tek bir şirket tarafından elde edilmiştir. Dünyadaki tahıl ticaretinin %85 ini 6 şirket, kahve satışlarının %55-60 ını 8 şirket, kakao ticaretinin %83 ünü 3 şirket, muz ticaretinin %80 ini 3 şirket gerçekleştirmektedir. Batı ülkelerinde tüketilen çay ticaretinin %90 ını 7 şirket gerçekleştirmektedir. Cargill, tahıl vinçleri, demiryolu bağlantıları, gemiler, terminaller ve mavnalara sahip olup dünya tahıl dağıtımının %80 ini kontrol ve idare etmektedir. Küresel tahıl ticaretinin %80 i üç çok uluslu şirketin (ADM, Cargill, Bunge), küresel mısır tohumu ticaretinin %65 i iki çok uluslu şirketin (Monsanto ve DuPont) kontrolü altındadır.
Verilerin oluşturulmasında titiz bir metodoloji izlenerek Bloomberg’in banka işlemleri veritabanı esas alınmış. Ayrıca dünyanın önde gelen ilk 30 kömür ve doğalgaz şirketiyle ilgili IJGlobal’in verilerine başvurarak bilgiler perçinlenmiş. Bu çerçevede Bloomberg’in sınıflandırma kriterlerine göre fosil yakıtların çıkarılmaları, taşınması veya aktarımı, yakılarak enerjiye dönüştürülmesi ya da depolanması alanında faaliyet gösteren şirketler raporda değerlendirilmiş. Söz konusu küresel şirketler olduğunda şeytan çoğu zaman ayrıntılarda gizleniyor. Örneğin dünyanın en büyük kirleticileri arasında, özel şirketler kulvarında ilk beşe giren Shell, Şubat 2021’de net sıfır emisyon niyetini somut bir stratejiye döktü. Ancak stratejide, iklim krizi ile mücadelede en kritik dönem olarak görülen önümüzdeki on yılda üretimin yüzde 20 oranında arttırılması öngörülüyor. Öte yandan, “net sıfır” hesaplarının yumuşak karınlarından biri “denklik hesabına”, yani üretilen ve telafi edilen sera gazlarının eşitlenmesine dayanıyor olması. Petrokimya firmalarının fosil yakıt üretimlerini azaltmadan alternatif yeşil enerji teknolojileri sunarak net sıfır emisyona yaklaşmaları pekâlâ mümkün. İklim ekonomisi jargonunda buna karbon yoğunluğunu (carbon intensity) azaltmak deniyor. Prensipte bu, fosil yakıt üreten enerji firmaları açısından yeni teknolojilere yatırımlarını hızlandırmaya teşvik edici bir formül gibi görülebilir. Ancak fiilen, fosil yakıt üretiminin düşürülmesinin geciktirilmesine yol açıyor. Bir başka deyişle, Shell’in kısa vadede belirlediği strateji, rezervlerindeki petrolü daha hızlı tüketip net emisyon değerini dolaylı yollarla azaltmak üzerine kurulu.
Ayrıca, net sıfır emisyon hedefinin temelini oluşturan prensipler birtakım genellemelere dayanıyor. Bitkilerin ve toprağın atmosfere salınan fosil yakıt kaynaklı gazları yakalama kabiliyeti, “net sıfır” hesaplamalarında öngörülen kapasiteden sınırlı. Giderek daha fazla gördüğümüz şekilde şirketlerin ürünlerini veya faaliyetlerini “karbon nötr” olarak pazarlamaları ise temelde yanıltıcı. Bu genellemelerin içerdikleri mitler hakkında, petrokimyadan tarıma birçok alanda uzmanlık sahibi 41 bilim insanının kaleme aldığı “net sıfır emisyon ve karbon telafisi hakkında çökertilmiş 10 mit” adlı metni (İngilizce) okumanızı öneririz. Bu amaçla Net Sıfır İçin Glasgow Finans Birliği girişimi kapsamında Net Sıfır Varlık Yöneticileri adlı bir oluşum kuruldu.